Gıdaların
Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine
Dair Kanun
Kanun
Numarası : 5179 - Kabul Tarihi : 27/5/2004
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç
Madde 1- Bu Kanunun amacı, gıda güvenliğinin temini, her türlü gıda
maddesinin ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerin teknik ve hijyenik
şekilde üretim, işleme, muhafaza, depolama, pazarlama ve halkın gereği gibi
beslenmesini sağlamak, üretici ve tüketici menfaatleriyle halk sağlığını
korumak üzere gıda maddelerinin üretiminde kullanılan her türlü ham, yarı mamul
ve mamul gıda maddeleri ile gıda işlemeye yardımcı maddeler ve gıda ile temasta
bulunan madde ve malzemelerin güvenliğine ilişkin özelliklerinin tespit
edilmesi, gıda maddeleri üreten ve satan işyerlerinin asgari teknik ve hijyenik
şartlarının belirlenmesi, gıda maddeleri ile ilgili hizmetler ile denetimine
dair usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
Madde 2- Bu Kanun; gıda güvenliğinin teminine, her türlü gıda maddesinin ve
gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerin hijyenik ve uygun kalitede
üretimine, tasnifine, işlenmesine, katkı ve gıda işlemeye yardımcı maddelere,
ambalajlama, etiketleme, depolama, nakil, satış ve denetim usulleri ile yetki,
görev ve sorumlulukları ile risk analizine, ihtiyatî tedbirlere, gıda ile
tüketici haklarının korunmasına, izlenebilirlik ve bildirimlere dair hususları
kapsar.
Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde genel hükümler uygulanır.
Tanımlar
Madde 3- Bu Kanunda geçen;
Bakanlık: Tarım ve Köy İşleri Bakanlığını,
Türk gıda mevzuatı: Gıda maddeleri ve gıda ile temasta bulunan madde ve
malzemeleri; özellikle gıda güvenliğini düzenleyen, gıda maddeleri ve gıda ile
temasta bulunan madde ve malzemelerin üretimi, işlenmesi, dağıtımı ve satışı
ile her aşamayı kapsayan tüm mevzuatı,
Gıda kodeksi: Türk Gıda Kodeksini,
Gıda/Gıda maddesi: Tütün ve sadece ilaç olarak kullanılanlar hariç olmak üzere;
içkiler ve sakızlar ile hazırlama ve işleme gereği kullanılan maddeler dahil,
insanlar tarafından yenilen ve/veya içilen ham, yarı mamul veya mamul her türlü
maddeyi,
Organik gıda: Organik üretim ve yetiştirme tekniği ile kontrol ve/veya
sertifikasyon kuruluşu kontrolünde üretilmiş, yetiştirilmiş, doğadan toplanmış,
avlanmış, ambalajlanmış ve etiketlenmiş, ham, yarı mamul veya mamul haldeki
sertifikalı gıdayı,
(1)Bu Kanunda, 22/2/2005 tarihli ve 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu
hükümlerine aykırılık bulunması durumunda, 5302 sayılı Kanun hükümlerinin
uygulanacağı, söz konusu Kanunun 70 inci maddesi ile hüküm altına
alınmıştır.
Gıda maddeleri üreten işyeri: Gıda maddelerinin ham maddeden başlayarak;
depolama, tasnif, işleme, değerlendirme, dayanıklı hale getirme, ambalajlama
işlerinden bir veya birkaçının yapıldığı ve gıda maddeleri satış yerlerine
gönderilmek üzere depolandığı tesisler ile bu tesislerin tamamlayıcısı
sayılacak yerlerin tamamını,
Gıda maddeleri satış yeri: Her türlü ham, yarı mamul ve mamul gıda maddelerinin
toptan veya perakende dağıtım ve satışının yapıldığı ve bunların satış için
depolandığı yerleri,
Gıda maddeleri üreten ve satan işyeri: Gıda maddelerinin ham maddeden
başlayarak depolama, tasnif, işleme, değerlendirme, dayanıklı hale getirme,
ambalajlama işlemlerinden bir veya bir kaçının yapıldığı ve her türlü ham, yarı
mamul ve mamul gıda maddelerinin toptan veya perakende dağıtım ve satışının
yapıldığı ve bunların satış için depolandığı yerleri,
Toplu tüketim yeri: Gıda maddelerinin tekniğine uygun şekilde işlendiği,
üretildiği ve aynı mekânda tüketime sunulduğu yerleri,
Gıda İşletmecisi: İthal ettikleri, ürettikleri, işledikleri, imal ettikleri
veya dağıtımını yaptıkları gıda maddelerinin gıda mevzuatı şartlarına
uygunluğundan sorumlu olan gerçek veya tüzel kişileri,
Sorumlu yönetici: Gıda mevzuatına uygun üretim yapmaktan, işverenle birlikte
sorumlu olan yöneticiyi,
Birincil üretim: Avlama, toplama, balıkçılık, hasat, sağım ve kesim öncesi
hayvanların çiftlikte yetiştirilmesi dahil üretimi,
Ham madde: Gıda maddelerinin üretiminde kullanılan birincil üretimden elde
edilen ürün, yarı mamul veya mamul maddeleri elde etmek için kullanılan
maddelerden her birini,
Gıda işlemeye yardımcı maddeler: Tek başına gıda bileşeni olarak kullanılmayan,
belirli teknolojik amaca yönelik olarak hammadde, gıda veya bileşenlerinin
işlenmesi veya üretimi sırasında kullanılan; son üründe kendisi veya
türevlerinin kalıntılarının bulunması kaçınılmaz olan ancak, kalıntısı sağlık
açısından risk oluşturmayan maddeleri,
Gıda katkı maddesi: Tek başına gıda maddesi olarak tüketilmeyen, gıda ham
maddesi ve/veya gıda işlemeye yardımcı madde olarak kullanılmayan, tek başına
besleyici değeri olan veya olmayan; seçilen teknoloji gereği kullanılan işlem
sırasında kalıntı veya türevleri mamul maddelerde bulunabilen, gıdaların
hazırlanması, tasnifi, işlenmesi, ambalajlanması, taşınması, depolanması ve dağıtımı
sırasında gıda maddelerinin tat, koku, görünüş, yapı ve diğer niteliklerini
korumak, düzeltmek veya istenmeyen değişikliklere engel olmak amacıyla
kullanımına izin verilen maddeleri,
Gıda ile temasta bulunan madde ve malzemeler: Gıda maddeleri ile temasta
bulunan veya bulunmak üzere imal edilen her türlü madde ve malzemeleri,
Fonksiyonel/Özel beyanlı gıdalar: Besleyici etkilerinin yanı sıra bir yada daha
fazla etkili bileşene bağlı olarak sağlığı koruyucu, düzeltici ve/veya hastalık
riskini azaltıcı etkiye sahip olup, bu etkileri bilimsel ve klinik olarak
ispatlanmış gıdaları,
Genetik modifiye gıdalar: Bitkisel, hayvansal ve mikrobiyolojik kaynaklara,
genetik modifikasyon teknolojileri ile başka bir canlı türüne ait bir genin
aktarılması ile DNA'sının belli bir bölümünde istenilen değişiklik yapılmış
olan gıdaları,
Özel beslenme amaçlı gıdalar: Özel bileşimlerine veya üretim proseslerine bağlı
olarak, normal tüketim amaçlı gıdalardan açıkça ayırt edilebilen, beyan edilen
özel beslenme amaçları için uygun olan ve bu uygunluklarını belirtir şekilde
piyasaya sunulan gıdaları,
Özel tıbbî amaçlı diyet gıdalar: Belli beslenme uygulamaları için hastaların
diyetlerini düzenlemek amacıyla, özel olarak üretilmiş veya formüle edilmiş ve
tıbbî gözetim altında kullanılacak olan, alışılmış gıda maddelerini veya bu
gıda maddelerinin içinde bulunan belirli besin öğelerini veya metabolitlerini
vücuda alma, sindirme, absorbe etme, metabolize etme veya vücuttan atma
kapasitesi sınırlı, zayıflamış veya bozulmuş olan hastalar yada diyet
yönetimleri, yalnızca normal diyetin modifikasyonu ile veya diğer gıdalarla
yada her ikisinin de birlikte kullanımı ile sağlanmayan kişiler için
hazırlanmış gıda maddelerini,
Gıda maddesi etiketi: Gıda maddesini tanıtıcı her türlü yazılı veya basılı
bilgi, marka, damga ve işaretleri içeren ve gıda ile birlikte sunulan veya
ambalajında basılı bulunan tanıtım bilgilerini,
Tüketime hazırlamak: Tasnif etme, tartma, ölçme, aktararak ve karıştırarak
doldurma, ambalajlama, soğutma ve depolama, muhafaza etme, nakletme ve tüketim
öncesi diğer faaliyetleri,
Mamul madde: Belli bir teknoloji kullanılarak elde edilen, tüketime hazırlanmış
gıda maddesini,
Depo: Gıda maddelerini muhafaza etmek amacıyla tesis edilen yerleri,
Mübadeleye konu gıda maddeleri: Satmak veya sair şekilde devretmek üzere
depolama, satış maksadıyla teşhir etme ve her ne surette olursa olsun
devredilen gıda maddelerini,
Gıda hijyeni: Gıda maddesinin sağlıklı olması için alınması gereken tüm
tedbirleri,
Kalıntı: Gıdada, tarım ürünlerinde veya bitkilerde, toprakta, suda veya diğer
çevresel bileşenlerde, kullanımına izin verilen bir kimyasal üründeki aktif
bileşenlerin ve/veya türevleriyle birlikte parçalanma ürünleri ve metabolitleri
kalıntısını,
Gıdaya bulaşan zararlı maddeler: Üretimi veya pazarlanması süresince, gıdaya
istenmeden bulaşan her türlü madde ve bileşikleri,
Kontrol: Gıda maddeleri ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemeleri üreten
ve satan işyerlerinin, asgari teknik ve hijyenik şartları ile bu yerlerde
üretilen ve satılan gıda maddelerinin ve gıda ile temasta bulunan madde ve
malzemelerin mevzuata uygunluğunun tespitini,
Tağşiş: Gıda maddelerinin ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerin,
mevzuata veya izin verilen özelliklerine aykırı olarak üretilmesi hâlini,
Taklit: Gıda maddesini ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerini;
şekil, bileşim ve nitelikleri itibariyle evsafında olmayan özellikleri haiz
gibi göstermeyi,
Reklam: Gıda maddelerinin satışını artırmak amacıyla yapılan tanıtma
şekillerini,
Denetim: Bakanlık tarafından gıda kontrol hizmetlerinin yürütülmesi ve/veya
doğrulanması için yapılan işlemleri,
Tehlike: Gıda maddesinde olan ve oluşabilecek fiziksel, kimyasal ve biyolojik
olarak sağlık yönünden ortaya çıkabilecek potansiyel zararı,
Risk: Gıda maddesinde sağlığa zararlı olabilecek şiddetteki muhtemel tehlikeyi,
Risk analizi: Risk değerlendirmesi, risk yönetimi ve risk iletişimi olarak
birbirleri ile bağlantılı üç ayrı süreçten oluşan sistemi,
Risk değerlendirmesi: Olabilecek her türlü tehlikenin, nitelik ve etkilerinin
bilimsel olarak belirlendiği süreci,
Risk yönetimi: Risk değerlendirmesini, diğer yasal zorunlulukları ve
gerektiğinde uygun önlem ve seçeneklerini dikkate alan süreci,
Risk iletişimi: Risk değerlendiricileri, risk yöneticileri ve diğer ilgili
tarafların risk ve riske ilişkin faktörlere ait bilgi ve düşünceleri
paylaşmasını,
Nihaî tüketici: Gıdayı herhangi bir ticarî amaçla kullanmayan en son gıda
maddesi tüketicisini,
Serbest bölge: 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununun 2nci maddesine göre
Bakanlar Kurulunca yer ve sınırları belirlenen alanları,
Kalite: Gıda maddelerinin mevzuatla belirlenmiş kriterlere uygunluğunu tayin
eden özelliklerinin toplamını,
Kalite kontrolü: Tüketime arz edilen gıda maddelerinin mevzuata uygunluğunun
tespitini,
İzlenebilirlik: Üretim, işleme ve pazarlama ile ilgili sürecin her aşamasında,
gıda maddesine karıştırılması tasarlanan veya muhtemelen ortaya çıkabilecek
istenilmeyen herhangi bir maddenin izlenmesini,
Sertifikasyon: Bakanlıkça veya Bakanlıkça yetkilendirilen kamu ve/veya özel
kuruluşlar tarafından gıda, kalite ve kontrol sistemlerinin belgelenmesini,
Gayri sıhhî müessese: Çevresinde bulunanlara fizikî, ruhî ve sosyal yönlerden
az veya çok zarar veren veya vermesi muhtemel olan ve doğal kaynakların kirlenmesine
neden olabilecek müesseseleri,
Takviye edici gıdalar: Bir yada birden fazla besin öğeleri; vitamin, mineral,
protein, bitki, botanik, bitkisel kaynaklı maddeler, amino asitler ve benzeri
bileşenler ile bunların konsantresi ve/veya ekstraktlarından oluşan ve günlük
alım dozu belirlenmiş ürünleri,
Gıda bankası: Bağışlanan veya üretim fazlası sağlığa uygun her türlü gıdayı
tedarik eden, uygun şartlarda depolayan ve bu ürünleri doğrudan veya değişik
yardım kuruluşları vasıtasıyla fakirlere ve doğal afetlerden etkilenenlere
ulaştıran ve kâr amacı gütmeyen dernek ve vakıfların oluşturduğu
organizasyonları,
Güvenli gıda: Raf ömrü süresince fiziksel, kimyasal ve biyolojik riskleri
taşımayan gıdaları,
Piyasaya arz: Gıda maddelerinin tedarik veya tüketim amacıyla bedelli veya
bedelsiz olarak piyasada yer alması için yapılan faaliyeti,
Gıda güvenliği : Gıdalarda olabilecek fiziksel, kimyasal, biyolojik ve her
türlü zararların bertaraf edilmesi için alınan tedbirler bütününü,
Gıda kontrolörü/ Gıda denetçisi: Gıda kontrol ve gıda denetim iş ve işlemlerini
yerine getirmek üzere ilgili konuda asgari lisans düzeyinde eğitim almış
Bakanlık tarafından eğitim verilerek yetkilendirilmiş olan kişileri,
Entegral beslenme ürünleri: Bireyin iştahsızlık, çeşitli hastalıklar ve
ameliyatlar gibi çeşitli nedenlerle ağızdan yeterince besin alamadığı
durumlarda, yetersiz besin alınımını takviye etmek ve/veya tüm besin öğeleri
gereksinimlerini karşılamak amacıyla kullanılan ürünleri,
Bebek mamaları: Bebek ve süt çocuğunun beslenmesi amacıyla gıda kodeksine uygun
formülasyonda üretilen gıda karışımlarını,
Tıbbî amaçlı bebek mamaları: Hasta bebeklerin diyetlerini düzenlemek amacıyla
gıda kodeksine uygun formülasyonda özel olarak üretilmiş olan ve tıbbî gözetim
altında kullanılması gereken mamaları, ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Üretim İzni, Gıda Sicili, Tescil, İstihdam ve Laboratuar Kuruluş
İzni ile İlgili Yetki ve Sorumluluklar
Üretim İzni, Gıda Sicili ve Tescil İşleri
Madde 4- Gıda maddeleri ve gıda ile temas eden madde ve malzemeleri üreten
işyerleri, bu konuda Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikte öngörülen asgarî
teknik ve hijyenik şartlara uyarak gıda işyeri çalışma izni ve sicil numarasını
almak zorundadır. Üretilecek gıda maddelerinin Türk Gıda Kodeksinde tanımı
yapılmış olanların ilgili kodekse uygun üretileceğine dair yazılı beyan ile
etiket örneğini ibraz etmesi üzerine söz konusu ürünlere, her ürün için izin
belgesi ve numarası verilir. Türk Gıda Kodeksinde tanımlanmamış gıdaları üreten
işyerleri, üretime geçmeden önce izin almak ve diğer tescil işlemlerini
yaptırmak zorundadır. Alınan belgeler, alındığı şartların değişmemesi kaydıyla,
miras yoluyla intikalinde geçerliliğini devam ettirir.
Üretim izni, gıda sicili ve gıda işyerlerinin taşıması gereken asgarî teknik ve
hijyenik şartlara ait kurallar, Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
Laboratuar Kuruluş İzni
Madde 5- Gıda maddelerinin ve gıda ile temas eden madde ve malzemelerin
gıda güvenliği, hijyen ve kalite analizlerini yapmak üzere, Bakanlıkça
yetkilendirilecek kamu ve özel laboratuarlar kurulabilir.
Bu laboratuarların kuruluş, çalışma izin ve denetimi ile ilgili usul ve esaslar
yönetmelikle belirlenir.
Sağlık Bakanlığı ile Türk Silahlı Kuvvetleri yetkileri çerçevesinde bulunan
laboratuarlar için bu madde hükmü uygulanmaz.
İstihdam
Madde 6- Gıda maddeleri ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemeleri
üreten işyerlerinde, üretimin niteliğine göre sorumlu yönetici istihdamı
zorunludur.
Sorumlu yönetici olabilmeye ve sorumlu yöneticilerin yetki, sorumluluk ve çalıştırılmalarına
ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Gıda Kodeksi, Ulusal Gıda Kodeksi Komisyonu, Risk Analizi,
İhtiyatî Tedbirler, Bilimsel Komiteler ve Ulusal Gıda Meclisi
Gıda Kodeksi
Madde 7- Gıda maddelerinin asgarî kalite ve hijyen kriterleri, pestisit ve
veteriner ilaç kalıntıları, katkı maddeleri, gıdaya bulaşan zararlı maddeler,
numune alma, ambalajlama, etiketleme, nakliye, depolama esasları ve analiz
metotlarını ihtiva eden Türk Gıda Kodeksi, Ulusal Gıda Kodeksi Komisyonu marifetince
hazırlanır, Bakanlıkça yayımlanır ve denetlenir.
Piyasaya arz edilecek gıda ürünlerinin gıda mevzuatına uygun olması zorunludur.
Ulusal Gıda Kodeksi Komisyonu
Madde 8- Gıda kodeksinin hazırlanması ve denetlenmesinde görevli olmak
üzere Ulusal Gıda Kodeksi Komisyonu oluşturulur.
Komisyon; gıda konusunda görevli olmak üzere Bakanlıktan iki,
Sağlık Bakanlığından bir üye, her iki Bakanlıkça ayrı ayrı seçilecek gıda
konusunda temayüz etmiş birer bilim adamı, Türk Standartları Enstitüsünden bir
üye ve en fazla üyeye sahip olan gıda konusunda faaliyet gösteren sivil toplum
örgütünden seçilecek bir üyeden oluşur. Komisyon üyelerinin görev süresi iki
yıldır. Komisyon, Bakanlık temsilcisinin başkanlığında toplanır ve sekretaryası
Bakanlıkça yapılır.
Komisyon, üye sayısının en az salt çoğunluğu ile toplanır ve üye tam sayısının
salt çoğunluğu ile karar alır.
Komisyon, karar verirken kamu ve özel hukuk kişilerinin görüşlerine
başvurabilir.
Komisyon, gıda kodeksi konusunda, ülkede en yetkili merci olup, aşağıdaki
görevleri yapar:
1- Gıda kodeksinin hazırlanması için çeşitli ihtisas alt komisyonlarını
seçmek ve çalışmalarını denetlemek.
2- Alt komisyonlarca hazırlanan kodeks tasarılarını ve değişiklik
tasarılarını karara bağlamak ve yayımlanmak üzere Bakanlığa sunmak.
Ulusal Gıda Kodeksi Komisyonu ve alt komisyonların çalışma usul ve esasları ile
gıda kodeksi hazırlanma usul ve esasları Bakanlıkça çıkarılacak yönetmeliklerle
belirlenir.
Risk Analizi
Madde 9- İnsan sağlığının korunması ve gıda güvenliğinin sağlanabilmesi
için gıda mevzuatı uygulamalarında risk analizi esas alınır. Ancak koşulların
ve/veya alınan tedbirlerin, doğası gereği uygun olmaması durumunda risk analizi
hariç tutulur.
Risk değerlendirmesi bilimsel kanıtlara dayandırılır; bağımsız, tarafsız ve
şeffaf bir şekilde yapılır.
Risk yönetiminde, risk değerlendirmesi sonuçları dikkate alınır ve bu Kanunun
10 uncu maddesindeki şartların oluşması durumunda ihtiyatî tedbirler uygulanır.
Risk analizi ile ilgili usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
İhtiyatî Tedbirler
Madde 10- İnsan sağlığı üzerinde zararlı bir etkinin olması ihtimalinin
belirmesi ve bilimsel belirsizliklerin sürmesi gibi özel durumlarda, kapsamlı
bir risk değerlendirmesine imkân sağlayacak ileri düzeyde bilimsel veriler elde
edilinceye kadar, geçici risk yönetimi tedbirlerine başvurulabilir.
İhtiyatî tedbirler ile ilgili usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
Bilimsel Komiteler
Madde 11- Risk değerlendirmesi için bilimsel ve teknik verileri araştırmak,
toplamak, düzenlemek, analiz etmek, yorumlamak, özetlemek ve görüş oluşturmak
üzere bilimsel komiteler kurulur.
Bilimsel komitelerin kuruluş alanları, çalışma usul ve esasları yönetmelikle
belirlenir.
Ulusal Gıda Meclisi ve Gıda Bankaları Birliği
Madde 12- Bakanlık, gıda ile ilgili düzenlemelerin ve uygulamaların
yapılmasında görüş ve önerilerini almak üzere Ulusal Gıda Meclisi oluşturur.
Meclis, Bakanın veya Bakanlık müsteşarının başkanlığında;
Gıda işleri ile ilgili hizmetlerin yürütüldüğü Genel Müdürlükten üst düzey üç
temsilci, Sağlık Bakanlığından üst düzey iki temsilci, Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı, Dış Ticaret Müsteşarlığı, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı ve
Türk Standartları Enstitüsünden iştirak edecek birer temsilciden,
Üniversitelerin gıda bilimi ve teknolojisi, bitki ve hayvan sağlığı dallarından
gündemindeki konularla ilgili görüş almak üzere davet edilecek beş öğretim
üyesinden,
Gıda alanında faaliyet gösteren kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve
ilgili özel sektör kuruluşları ile sivil toplum örgütlerinden seçilecek birer
temsilciden oluşur.
Meclis yılda en az bir defa toplanır.
Gıda bankacılığı alanında faaliyet gösteren kuruluşların üye olduğu, üye
kuruluşların oluşturduğu ve gıda bankaları arasında işbirliği, koordinasyon ve
denetim fonksiyonlarını da ifa edecek şekilde Gıda Bankaları Birliği
oluşturulur.
Meclisin ve Birliğin oluşumu ve çalışmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça
hazırlanacak yönetmeliklerle belirlenir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Bildirimler, Acil Durumlar, Kriz Yönetimi, İzlenebilirlik ve
İşyeri Sorumluluğu
Bildirimler
Madde 13- İnsan sağlığını korumak ve gıda güvenliği koşullarını sağlamak
üzere, gıdadan kaynaklanan doğrudan veya dolaylı bir riskin bildirimine ilişkin
sistemler Bakanlık tarafından kurulur.
Gıdadan kaynaklanan doğrudan veya dolaylı bir riskle ilgili bir bilgiye sahip
olunması halinde Bakanlık, bilgiyi hemen ilgili birimlere ve Sağlık Bakanlığına
iletir ve gerekli tedbirleri alır.
Bildirimler ile ilgili usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
Acil Durumlar
Madde 14- Üretilen veya ithal edilen gıda maddesinin, sağlığa zararlı
olabileceği ihtimalinin belirmesi durumunda, söz konusu gıda maddesinin pazara
sunumu, kullanımı ve ithalatına ilişkin gerekli tedbirler alınır.
Acil durumlarla ilgili usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
Kriz Yönetimi
Madde 15- Gıda konusunda insan sağlığına karşı doğrudan veya dolaylı biçimde
ciddi bir risk oluşturan durum saptandığında, bu riskin mevcut hükümlerle
önlenememesi, giderilememesi veya azaltılamaması yada acil durum tedbiriyle
yeterince yönetileme-mesi durumunda, Bakanlık ile Sağlık Bakanlığı, ilgili tüm
kurum ve kuruluşların da katılımı ile bilimsel ve teknik yardım sağlamak üzere
bir kriz yönetimi ve kriz birimi oluşturur.
Kriz yönetimi ve kriz birimi ile ilgili usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
İzlenebilirlik
Madde 16- Gıda, gıdanın elde edildiği hayvan, bitki yada gıda maddesinde
öngörülen veya ortaya çıkması beklenen herhangi bir maddenin tespit edilmesi
için üretim, işleme ve dağıtım ile ilgili tüm aşamalarda izlenebilirlik tesis
edilir.
Gıda işletmecileri; gıda, gıdanın elde edildiği hayvan, bitki yada gıda
maddelerine karış-tırılması tasarlanan herhangi bir maddeyi, kimden aldıklarını
belirleyebilecek sisteme sahip olmak zorundadır. Gerektiğinde denetim sonucu
oluşan bilgiler ilgili mercilere verilir.
Piyasaya sürülen gıdaların, izlenebilirliğini kolaylaştırmak amacıyla, gerekli
bilgileri içerecek şekilde etiketlenmesi ve tanımlanması zorunludur.
İzlenebilirlik ile ilgili usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
İşyeri Sorumluluğu
Madde 17- Gıda işletmecisi; ithal ettiği, ürettiği, işlediği, imal ettiği
veya dağıtımını yaptığı gıdanın gıda güvenliği şartlarına uymaması durumunda,
ürününü pazardan geri çekmek ve bu konuda yetkili mercileri bilgilendirmek
zorundadır.
Gıda maddesinin toptan veya perakende satış ve/veya dağıtım faaliyetlerinden
sorumlu kişiler; gıda güvenliği şartlarına sahip olmayan ürünleri pazardan geri
çekmek, yetkili merciler tarafından alınan tedbirler ile ilgili olarak
işbirliği yapmak, gıdanın izlenebilirliğine katkıda bulunmak zorundadır.
İşyeri sorumluluğu ile ilgili usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Sağlığın Korunmasına İlişkin Hükümler
Sağlığın Korunması
Madde 18- İnsan sağlığının korunması amacıyla, gıda maddelerini ve gıda ile
temas eden madde ve malzemeleri üreten ve/veya satan işyerleri;
a) Bakanlıkça çıkarılacak ilgili yönetmeliklerde belirtilen asgarî
teknik, hijyenik ve güvenlik şartlarını taşımak zorundadır.
b) Gıda kodeksine uyulmaksızın gıda maddelerini imal edemez, mübadele
konusu yapamaz ve muameleye tâbi tutamaz.
c) İnsan sağlığına zarar verecek muhteviyatta gıda maddeleri üretemez,
içerisine zararlı bir madde katamaz, böyle bir maddenin kalıntısını
bulunduramaz ve gıdaya zararlı özelliğe yol açacak herhangi bir işlem
uygulayamaz.
ALTINCI BÖLÜM
Gıda Ticareti ile İlgili Hükümler
Dış Ticaret
Madde 19- İhracat ve ithalatta gıda maddeleri ve gıda ile temasta bulunan
madde ve malzemelerin gıda güvenliği ve kalitesi yönünden denetim esaslarını
oluşturmaya Bakanlık yetkilidir. Ancak, ihraç edilmek üzere üretildiğinin
önceden ilgili mercilere bildirilmiş olması ve/veya ihraç edilecek ülke
tarafından talepte bulunulduğunun ihracatçı tarafından beyan edilmesi halinde
gıda kodeksine uygunluk aranmaz.
İhraç edilen ürünün geri gelmesi halinde, halk sağlığını tehlikeye düşürmemek
şartıyla ayniyat tespiti yapılarak yurda girişine izin verilir. Bu ürünlerin
yurt içinde satışına ancak Türk Gıda Kodeksine uygun hale getirilmesi koşuluyla
izin verilir.
İthalatta istisnalar hariç Türk Gıda Kodeksine uygunluk aranır.
İstisnalar:
a) Gümrük gözetimi altında, gümrük depoları ile antrepolarına konulan
veya transit nakledilen,
b) Yabancı devlet başkanları ile beraberindekiler tarafından,
bulundukları süre içinde kullanılmak veya tüketilmek üzere getirilen,
c) Diplomatik veya konsüller temsilciliklere ait,
d) Bilimsel amaçlar, sergiler, sportif ve kültürel faaliyetler için
getirilen,
e) Olağanüstü hallerde, hibe olarak gönderilen,
f) Numune olarak gelen,
g) Gemilerde bulunup, açık denizlerde tüketilecek olan,
Gıda maddelerinde Türk Gıda Kodeksine uygunluk aranmaz.
İhracat ve ithalatta yapılacak denetimlere ilişkin usul ve esaslar Dış Ticaret
Müsteşarlığının görüşü alınarak hazırlanacak yönetmelikle belirlenir.
Gümrük Merkezleri
Madde 20- Bakanlık, ilgili kurumların görüşünü alarak, ithal ve ihraç
edilecek gıda maddelerinin ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerin
kontrolü için giriş ve çıkış gümrük kapılarını tespit ve ilân eder. Bu amaçla,
tespit ve ilân edilen kapılarda, kontrol merkezleri kurulur.
Reklam ve Tanıtım
Madde 21- Gıda maddeleri ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerin
etiketlenmesi, reklam ve tanıtımı; sahte, yanıltıcı veya gıdanın karakterine,
yapısına, özellikle doğasına, özelliklerine, bileşimine, miktarına,
dayanıklılığına, orijinine, üretim metoduna göre hatalı bir izlenim yaratacak,
gıdanın sahip olmadığı etki ve özelliklere atıfta bulunacak, tüm benzer gıda
maddeleri ile aynı özelliklere sahip olduğu halde gıda maddesinin özel
karakteristiklerine sahip olduğunu bildiren veya ima eden ifadeleri ve
tüketiciyi yanıltacak yazı, resim, şekil ve benzerlerini içermemelidir.
Reklam ve tanıtım ile ilgili usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
Ancak, bilimsel yöntemler ve klinik testlerle kanıtlanmış ve Bakanlık
tarafından kabul edilen, fonksiyonel gıdalar/özel beyanlı gıdalar ve genetik
modifiye gıdalar ile benzeri diğer konulara ilişkin usul ve esaslar, Bakanlıkça
çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir.
Tüketici Haklarının Korunması
Madde 22- Tüketici haklarının korunması amacıyla, tüketiciler; her türlü
gıda maddesi ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemeleri üreten, ithal
eden ve satan gerçek veya tüzel kişiler tarafından bilgilendirilir. Lüzumu
halinde gıdaların içeriği ve özelliği hakkında tüketicilerin bilgi sahibi
olmaları sağlanır. Gıda maddeleri ile ilgili olarak tüketiciler yanıltılamaz ve
yanlış yönlendirilemez.
Gıda konusunda, tüketici haklarının korunması ve toplumun bütün kesimlerinin
gıda kontrol safhalarına katılmasını sağlayacak tedbirler ve buna ilişkin usul
ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
YEDİNCİ BÖLÜM
Piyasa Gözetimi, Denetim, Kontrol ve Sertifikasyon ile İtiraz
Hakkı
Piyasa Gözetimi ve Denetimi
Madde 23- Bu Kanun ve bu Kanuna
istinaden çıkarılan mevzuatın uygulanmasına ilişkin olarak tüm gıda maddeleri
ve gıda ile temas eden madde ve malzemeleri üreten, satan işyerleri ile bu
yerlerde üretilen, satılan tüm gıda maddelerinin ve gıda ile temasta bulunan
madde ve malzemelerin piyasa gözetimi ve denetimi, ilgili kurum ve kuruluşlarla
işbirliği içinde yapılır. Ancak, halk sağlığını ilgilendiren acil durumlarda
gerektiğinde, Sağlık Bakanlığının müdahale hakkı saklıdır.
Gıda maddeleri satış ve toplu tüketim yerlerinin denetimi, Sağlık Bakanlığının
görüşü alınarak Bakanlığın belirleyeceği usul ve esaslar çerçevesinde ilgili
mercilerce yapılır.
Bu Kanunun amaç ve kapsamına uygun olarak; gıda ve gıda ile temas eden madde ve
malzemelerin birincil üretim aşaması dahil olmak üzere üretim ve tüketim
zincirinin tüm aşamalarında, gıda kontrol ve denetim hizmeti, 657 sayılı Devlet
Memurları Kanununa tâbi en az lisans düzeyinde eğitim almış personel tarafından
yapılır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tâbi olup lise düzeyinde eğitimi olduğu
halde, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce denetim görevi yapanların
hakları saklıdır. Bu Kanun kapsamındaki gıda kontrol ve denetim hizmetlerini
yapacak olanların seçimi ve yetiştirilmesine ilişkin usul ve esaslar
yönetmelikle belirlenir.
Kontrol ve Sertifikasyon
Madde 24- Gıda üreten ve/veya satan işyerlerinde, Bakanlığın
yetkilendireceği kamu ve/veya özel kuruluşlar tarafından kalite, risk analizi
ve Bakanlığın uygun gördüğü benzeri diğer konularda, kontrol ve sertifikasyon
hizmetleri yapılabilir. Yetkilendirilmiş kuruluşlar, bu Kanuna göre Bakanlıkça
verilmesi gereken belgeler ve sertifikalar dışındaki belgeleri verir.
Yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından verilecek sertifika, belge ve raporları
gerekçesini belirtmek suretiyle iptal etmeye ve kuruluşlara verilen
belgelendirme yetki süresini belirlemeye Bakanlık yetkilidir.
Yetki verilen kuruluşlar, Bakanlıkça belirlenen yetkileri çerçevesinde iş ve
işlemlerini yaparlar. Bakanlık tarafından belirlenen kriterlere uygun
faaliyette bulunmayanların yetki belgeleri Bakanlıkça iptal edilir. Ayrıca
usulsüzlük tespit edilmesi halinde, ilgili kuruluş hakkında gerekli yasal
işlemler Bakanlıkça yapılır.
Kontrol ve sertifikasyona ilişkin usul ve esaslar ile kuruluşların uyması
gereken kriterler yönetmelikle belirlenir.
İtiraz Hakkı
Madde 25- Gıda maddeleri ve gıda ile temas eden madde ve malzemeleri üreten,
ithal ve ihraç eden ve satan işyeri yetkilileri, kontrol ve denetim sonuçları
hakkında, ilgili mercilere itiraz edebilir.
İtiraz hakkına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Özel Hükümler
Sularla İlgili Hükümler
Madde 26- Doğal kaynak, doğal maden, içme, tıbbî sular ile işlenmiş içme,
işlenmiş kaynak ve işlenmiş maden suyu üretimi, uygun şekilde ambalajlanması ve
satış esasları Sağlık Bakanlığınca belirlenir.
Kendi doğasında bulunmayan herhangi bir katkı maddesi ilave edilen doğal
kaynak, doğal maden, içme ile işlenmiş içme, işlenmiş kaynak, işlenmiş maden
suyu ve yapay sodaların üretimi, uygun şekilde ambalajlanması ve satış esasları
Bakanlıkça belirlenir.
Bu konudaki usul ve esaslar, Bakanlık ve Sağlık Bakanlığınca çıkarılacak
yönetmeliklerle belirlenir.
Takviye Edici Gıdalar, Bebek Mamaları, Özel Tıbbî Amaçlı Diyet
Gıdalar, Tıbbî Amaçlı Bebek Mamaları
Madde 27- Takviye edici gıdalar ve bebek mamalarının üretim, ithalat,
ihracat ve denetimine ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.
Enteral beslenme ürünleri dahil özel tıbbî amaçlı diyet gıdalar,
tıbbî amaçlı bebek mamaları ile ilaç olarak kullanımı bilimsel ve klinik olarak
kanıtlanmış ancak reçeteye tabi olmayan ürünlerin üretim, ithalat, ihracat ve
denetimine ilişkin usul ve esaslar Sağlık Bakanlığınca belirlenir.
Serbest Bölgelerle İlgili Hükümler
Madde 28- Türk gıda mevzuatına uymayan gıda maddeleri ve gıda ile temasta
bulunan madde ve malzemeler serbest bölgelere getirilebilir, üretilebilir ve
yurt dışı edilebilir. Serbest bölgelerdeki gıda ile ilgili faaliyetlere ilişkin
usul ve esaslar, Dış Ticaret Müsteşarlığının görüşü alınmak suretiyle Bakanlık
tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Ceza Hükümleri, Cezaların Tahsili ve İtirazlar
Ceza Hükümleri
Madde 29- Bu Kanuna uymayanlara uygulanacak cezai hükümler aşağıdaki şekilde
düzenlenmiştir:
a) 4 üncü maddede belirtilen izin ve tescil işlemlerini yaptırmadan
üretime geçen ve/veya bu ürünleri mübadele konusu yapan gerçek veya tüzel
kişiler; üretimden men edilir, üretilen ürünlere el konulur ve 1000 YTL idarî
para cezası ile cezalandırılır. Bu işletmelerin, tescil ve izin işlemleri
yapıldıktan sonra üretim yapmalarına izin verilir.
Üretim izni alınmamış gıda ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemeleri
satan veya miadı dolmuş gıda maddelerini satan işyerlerindeki ürünlere el
konulur ve bu ürünleri satan işyerleri 1000 YTL idarî para cezası ile
cezalandırılır.
4 üncü maddede belirtilen izin ve tescil işlemlerini yaptıran; ancak, asgarî
teknik ve hijyenik şartlarını muhafaza etmeden üretim yapan işyerleri,
durumlarını düzeltinceye kadar faaliyetten men edilir, üretilen ürünlere el
konulur ve 1000 YTL idarî para cezası ile cezalandırılır. Bu işletmelere,
mevcut durumlarını düzelttikten sonra üretim yapma izni verilir. İlgili
mercilerce verilen otuz günlük süre içerisinde, eksikliklerini gidermeyen
işyerlerinin çalışmaya esas olan izinleri iptal edilir.
b) 5nci maddede belirtilen, kuruluş ve/veya faaliyet izni almadan
faaliyete geçen özel gıda kontrol laboratuarı faaliyetten men edilir ve 10000
YTL idarî para cezası verilir.
c) 6ncı maddeye göre sorumlu yöneticileri istihdam etmeyen işyerlerine,
1000 YTL idarî para cezası verilir. Otuz gün içinde, sorumlu yönetici
görevlendirmediği takdirde, faaliyetten men edilir.
Yöneticilik görevini gereği gibi yerine getirmeyen sorumlu yöneticiye, 250 YTL
idarî para cezası verilir. Eylemin tekrarı halinde idarî para cezası iki kat
artırılarak uygulanır. Üçüncü defa tekrarı halinde ise altı ay sorumlu
yöneticilikten men cezası verilir.
d) 18 inci maddede belirtilen sağlığın korunması ile ilgili hükümler
dışında, 7 nci maddede belirtilen gıda kodeksine uygun faaliyet göstermeyen
gerçek ve tüzel kişilere 5000 YTL idarî para cezası verilir. Aykırılık, gıda
maddelerinin etiket bilgilerinden kaynaklanıyorsa, etiket bilgileri
düzeltilinceye kadar bu gıda maddelerine el konulur.
e) 10 uncu maddede belirtilen ihtiyatî tedbirlere uymayan gerçek ve
tüzel kişilere 5000 YTL idarî para cezası verilir ve faaliyetten men edilir.
f) 14 üncü maddede belirtilen acil durumlarda alınacak tedbirlere
uymayan gerçek ve tüzel kişilere 5000 YTL idarî para cezası verilir. Bu
kişilerce ürün piyasadan toplattırılır, eylemin tekrarı halinde idarî para
cezası iki kat olarak uygulanır.
g) 16ncı maddede belirtilen izlenebilirlikle ilgili hükümlere uymayan
gerçek ve tüzel kişilere 5000 YTL idarî para cezası verilir, eylemin tekrarı
halinde idarî para cezası iki kat artırılarak uygulanır.
h) 17nci maddede belirtilen işyeri sorumluluğu ile ilgili hükümlere
uymayan gerçek ve tüzel kişilere 5000 YTL idarî para cezası verilir, eylemin
tekrarı halinde idarî para cezası iki kat olarak uygulanır.
ı) Bu Kanunun 18 inci maddesinde belirtilen sağlığın korunması ile
ilgili yasakları ihlâl eden gerçek kişiler veya tüzel kişiliğin yasal
temsilcileri, üç aydan altı aya kadar hapis ve 5000 YTL'den 20000 YTL'ye kadar
ağır para cezasıyla cezalandırılır ve malların müsaderesine hükmolunur.
i) 19uncu maddesinde belirtilen ithalat ve ihracatla ilgili
yükümlülükleri yerine getirmeyen gerçek ve tüzel kişilere 5000 YTL idarî para
cezası verilir; ürün, ihracatçısı/ithalatçısı tarafından piyasadan
toplattırılır, eylemin bir yıl içinde tekrarı halinde idarî para cezası iki kat
olarak uygulanır.
j) 21inci maddedeki reklam ve tanıtımlarla ilgili hükümlere aykırı
hareket eden gerçek ve tüzel kişilere, 5000 YTL idarî para cezası verilir,
eylemin tekrarı halinde idarî para cezası iki kat olarak uygulanır.
k) 22nci maddede belirtilen tüketici haklarının korunması ile ilgili
hükümlere uymayan gerçek ve tüzel kişilere 5000 YTL idarî para cezası verilir,
eylemin tekrarı halinde idarî para cezası iki kat olarak uygulanır.
l) Bu Kanunun 26 ve 27nci maddelerinde belirtilen sularla ilgili
hükümler ve takviye edici gıdalar, bebek mamaları, özel tıbbî amaçlı diyet
gıdalar ve tıbbî amaçlı bebek mamaları ile ilgili hükümlere aykırı hareket eden
işyeri, bu şartları yerine getirinceye kadar faaliyetten men edilir ve bunlara
5000 YTL idarî para cezası verilir. Eylemin bir yıl içinde tekrarı halinde,
idarî para cezası iki kat olarak uygulanır.
m) Bu Kanuna göre yapılacak denetimleri engelleyenlere, 5000 YTL idarî
para cezası verilir.
n) Üreticisi tarafından piyasadan toplattırılmasına karar verilen
ürünler, bir hafta içinde toplanmak zorundadır. Ürünleri toplamayan üreticilere
ayrıca 5000 YTL idarî para cezası verilir, ürünler ilgili mercilerce
toplattırılır ve masraflar yasal faizi ile birlikte üreticisinden tahsil edilir.
Bu madde uygulamasında, eylemin tekrarından maksat, aksine hüküm bulunmayan
hallerde eylemin tespit edildiği tarihten itibaren bir yıl içinde, ilk cezaya
konu eylemin tekrar işlenmesidir.
Cezaların Tahsili ve İtirazlar
Madde 30- Bu Kanunda yazılı olan idarî para cezaları, o yerin en büyük mülki
amiri tarafından verilir. Verilen idarî para cezalarına dair kararlar
ilgililere 11.2.1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre
tebliğ edilir. Bu cezalara karşı, yetkili idare mahkemesine itiraz edilebilir.
İtiraz, idarece verilen cezanın yerine getirilmesini durdurmaz. İtiraz üzerine,
verilen karar kesindir. İtiraz, zaruret görülmeyen hallerde evrak üzerinde
inceleme yapılarak, en kısa sürede sonuçlandırılır. Bu Kanuna göre verilen
idarî para cezaları 21.7.1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil
Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil olunur.
ONUNCU BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Madde 31- Sağlık Bakanlığının, genel sağlığın korunması ve hijyen ile ilgili
olarak, diğer mevzuattan kaynaklanan görev ve yetkileri saklıdır.
Değiştirilen Hükümler
Madde 32- (24.4.1930 tarihli ve 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu ile ilgili
olup yerine işlenmiştir.)
Madde 33- (10.6.1930 tarihli ve 1705 sayılı Ticarette Tağşişin
Men'i ve İhracatın Murakabesi ve Korunması Hakkında Kanun ile ilgili olup
yerine işlenmiştir.)
Madde 34- (23.2.1995 tarihli ve 4077 sayılı Tüketicinin Korunması
Hakkında Kanunu ile ilgili olup yerine işlenmiştir.)
Yürürlükten Kaldırılan Hükümler
Madde 35- 19.3.1927 tarihli ve 992 sayılı Seriri ve Gıdai Taharriyat ve
Tahlilat Yapılan ve Masli Teamüller Aranılan Umuma Mahsus Bakteriyoloji ve
Kimya Laboratuarları Kanununun başlığında bulunan "ve Gıdai", 1 inci
maddesindeki "gıdai ve" ile 7nci maddesindeki "ve gıdai"
ibareleri metinden çıkarılmıştır.
Madde 36- 3.4.1930 tarihli ve
1580 sayılı Belediye Kanununun 15 inci maddesinin ikinci fıkrasının (28)
numaralı bendindeki "yiyeceği, içeceği ve", (61) numaralı bendindeki
"ve hususi teşebbüs tarafından kurulan aynı mahiyetteki tesisleri sağlık
ve teknik bakımlarından murakabe etmek" ibareleri metinden çıkarılmış ve
(77) numaralı bendi yürürlükten kaldırılmıştır.
Madde 37- 24.4.1930 tarihli ve 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanununun 3 üncü
maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendindeki "Gıdalar ile"
ibaresi, 181 inci maddesinin birinci fıkrasındaki "Bütün gıda
maddeleriyle" ibaresi, aynı maddenin ikinci fıkrasındaki "gıda
maddeleri ile" ibaresi, 199 uncu maddesindeki "Her gıda maddesi
ile" ibaresi ve ek 3 üncü maddesinin birinci fıkrasındaki "ve
188" ibaresi ve aynı maddenin son fıkrasındaki ", yenecek ve içilecek
şeylere" ibaresi, 297nci maddesindeki "ve 188" ibaresi metinden
çıkarılmış ve 20nci maddesinin birinci fıkrasının (8) numaralı bendi, 181 inci
maddesinin son fıkrası, 183 üncü maddesinin (1) ve (4) numaralı bentleri ile
170, 171, 172, 182, 184, 188, 189, 190, 191, 192, 193 ve 198 inci maddeleri
yürürlükten kaldırılmıştır.
Madde 38- 8.6.1942 tarihli ve 4250 sayılı İspirto ve İspirtolu İçkiler
İnhisarı Kanununun 1 inci maddesinin dördüncü fıkrası ile 12, 13, 29, 30, 31 ve
34 üncü maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır.
Madde 39- 3.11.1995 tarihli ve 4128 sayılı Kanunun 6 ve 7nci maddeleri
yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçici Madde 1- Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler ve uygulamaya ilişkin
sair usul ve esaslar yürürlüğe girinceye kadar 24.6.1995 tarihli ve 560 sayılı
Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnameye
göre çıkarılan yönetmeliklerin bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri uygulanmaya
devam olunur. Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler, Kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten itibaren bir yıl içinde çıkartılır.
Geçici Madde 2- Halen faaliyet
gösteren, gıda maddeleri ve gıda ile temas eden madde ve malzemeleri üreten ve
satan işyerleri, bu Kanun ile getirilen yeni yükümlülüklere, Kanunda belirtilen
yönetmeliklerin yayımı tarihinden itibaren bir yıl içinde uyum sağlamak
zorundadır.
Geçici Madde 3- Sağlık Bakanlığına ait laboratuarların gıda denetim hizmetlerinde
kullanım usul ve esasları, Bakanlık ve Sağlık Bakanlığı arasında hazırlanacak
bir protokol ile belirlenir.
Geçici Madde 4- Sağlık Bakanlığında "Çevre Sağlığı Teknisyeni"
olarak görev yapmakta olan "Sağlık Memuru" unvanlı kadrolarda görev
yapan personelden Sağlık Bakanlığınca belirlenecek 500 adet personel, kadroları
ile birlikte, en geç altı ay içerisinde, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığına
devredilir. Devir işlemleri tamamlanan 500 adet sağlık memuru kadroları 190
sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı
cetvelin Sağlık Bakanlığına ait bölümünden çıkarılarak aynı Kararnamenin eki
(I) sayılı cetvelin Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı bölümüne eklenmiş sayılır.
İptal edilerek devredilen kadrolarda istihdam edilen personel, başka bir işleme
gerek kalmaksızın Tarım ve Köy İşleri Bakanlığının kadro cetveline eklenen
sağlık memuru kadrolarına atanmış sayılırlar.
Yukarıda belirtilenlerin haricinde, Sağlık Bakanlığı bünyesindeki, gıda kontrol
ve denetim hizmetlerinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36ncı maddesinde
belirtilen Sağlık ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri ile Teknik Hizmetler sınıfında
çalışan personelden Devlet Personel Başkanlığı, Sağlık Bakanlığı ve Tarım ve
Köy İşleri Bakanlığınca belirlenecekler başka bir işleme gerek kalmaksızın 657
sayılı Devlet Memurları Kanununun 74 üncü maddesi çerçevesinde Tarım ve Köy
İşleri Bakanlığında mevcut olan aynı unvanlı kadrolara altı ay içerisinde
atanırlar.
Geçici Madde 5- Bu Kanunun yayımlanmasından önce çalışma izni, üretim
izni, özel gıda kontrol laboratuarı izni almış iş yerlerinin hakları saklıdır.
Geçici Madde 6- Bu Kanunla Bakanlığa
verilen görevlerin yerine getirilmesinde, Sağlık Hizmetleri ve Yardımcı Sağlık
Hizmetleri Sınıfı ile Teknik Hizmetler Sınıfında uygun unvan ve derece
bulunmaması halinde 2004 yılı için 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında
Kanun Hükmünde Kararnamenin 9 uncu maddesinin son fıkrası dikkate alınmaksızın
boş kadrolarda unvan ve derece değişikliği yapmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Yürürlük
Madde 40- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 41- Bu Kanun hükümlerini
Bakanlar Kurulu yürütür.